İrsi veya sinir stres veya korkudan meydana geldiği ileri sürülen bir deri hastalığıdır. Kesin sebebi henüz keşfedilememiştir. Deride üstü beyaz, kolayca dökülebilen, sınırları belli, kuru pullarla kaplı, canlı kırmızı lekeler meydana gelir. Lekeler genellikle dirsek, diz, sağrı ve sırt bölgelerinde, saç diplerinde görülür. Tedavisi zor bir hastalıktır. Aşağıdaki bitki formüllerinden istifade edilebilir.
Tedavisi:
* Yeşil erik ikiye bölünür, kesik kısmı sirkeye batırılarak sedefli yerlere sürülür.
* 10 gr. ardıç katranı, 90 gr. zeytinyağı ile karıştırılır ve geceden vücuda sürülür. (Sabahleyin defne yağlı sabunla yıkanır.)
* 3 gr. asit salisilikle 100 gr. vazelin karıştırılarak merhem haline getirilir ve vücuda sürülür.
* 3 – 4 avuç buğday kepeği bir teneke suya konur. Yarım saat kaynatıldıktan sonra süzülür. Vücuda bu suyla pansuman yapılır.
* Eşit miktarda buğday ve arpa kepeği karıştırılır. Bir teneke suya 3 – 4 avuç konur, yarım saat kaynatılır. Vücuda bu suyla pansuman yapılır.
* Kaynamakta olan yarım litre suya 25 gr. şahtere konur. Beş dakika daha kısık ateşte demlenmeye bırakıldıktan sonra, balla tatlandırılır. Aç karna günde üç defa birer bardak içilir.
* Vücuda, sirkede eritilmiş havacıva merhemi sürülür.
* Hatmi köleleri toz haline getirildikten sonra, sirke ile karıştırılıp lapa yapılır, yaralar üzerine konur.
* 20 gr. burçak toz haline getirildikten sonra, yarım kilo balla macun kıyamına sokulur. Günde üç defa birer kaşık yenir.
* 100 cc. sirkeye bir gram dana bağırtan (siyah çöpleme) konur, beş dakika kaynatılır. Soğuyan karışım, sedefli yerlere sürülür. Ayrıca 20 gr. nışadır, yarım kilo balda eritilir ve sedefli yerlere sürülür.
* 150 gr. defne yaprağıyla 200 gr. söğüt yaprağı, beş litre suya konur, yarım saat kaynatılır. Banyo suyuna katılan karışımın içinde, kaplıca suyunda olduğu gibi, 20 – 30 dakika durulur.
* Birer adet siyah ve beyaz turpun robotta suyu çıkarılır. Ayrıca bir bardağa bir kaşık şap konur ve turp suyunda eritilir. Bu karışımla sedefli yerlere pansuman yapılır.
* 20 gr. kuşdili ile 30 gr. zerdeçal karıştırılır. Balla tatlandırılarak sabah ve akşam birer çay kaşığı yenir.
* Bir miktar beyaz zambak yağı ile aynı miktarda susam yağı karıştırılarak sedefli yerlere sürülür.
* S”. Ayrıca bir baş soğan sirke içinde pişirilerek lapa hali-ne getirilir ve sedeflerin üzerine sürülür.
* 50 gr. günlükle, aynı miktarlar-da çörek otu ve kara halde toz haline getirildikten sonra, bir buçuk kilo balla karıştırılarak macun kıvamına sokulur. Günde üç defa 1 -2 kaşık yenir.
* 50 gr. nışadır, bir yumurta akı ile merhem kıvamına gelinceye kadar karıştırılır, sedefli bölgeye sürülür. * Yılan yastığı yumruları, ezilerek balla macun haline getirilir, sedefli yerlere sürülür.
* 50 gr. ısırgan kökü, 50 gr. eğir kökü ve 60 gr. şahtere toz haline getirilir. Kaynamakta olan bir litre suya bir yemek kaşığı konulduktan sonra, on dakika daha kaynatılır. Günde dört defa birer bardak içilir.
* Kaynamakta olan bir litre suya, 50 gr. yapışkan otu konur, iki dakika kısık ateşte demlenir. Balla tatlandırılarak günde üç bardak içilir. Ayrıca sedefli yerlere bu suyla pansuman yapılır. Kırmızı ve sarı yoncanın robottan geçirilerek suyu çıkarılır. Sedefli yerlere sürülür.
* Kaynamakta olan bir litre suya, 20 gr. ökse otu ile 30 gr. papatya konur, bir dakika demlendirilir. Balla tatlandırılan karışımdan günde üç defa birer bardak içilir.
* Sivas’taki balıklı kaplıcaya gidilir. (Sedefli yaralar oradaki balıklar tarafından temizlemektedir.)
* Bir kavanoza bir miktar aynı safa Çiçeği konur, üzeri örtülecek şekilde zeytinyağı ile doldurulur. Uç hafta güneşte çalkalanarak bekletilir, sabah ve akşam sedefli yerlere sürülür.