Anne babalarının kontrolleri, davranışları çocuğun benlik algısı, becerileri ve davranışlarının şekillenmesinde oldukça önemli bir etkendir. Çocukların özgüven gelişimleri ve çevresiyle oluşturduğu sosyal ilişkiler anne babanın yetiştirirken benimsediği yaklaşım ve tavırlarla belirlenir.
Kontrolcü aile kavramı, baskıcı aile kavramının kibarlaştırılmış halidir. Bu ikisi tamamen aynı etkileri olan kavramlardır. Bu kavramlar çocuklara hayatı zehrederken ebeveynlere olağan üstü bir yetki gücü sağlar.
Aileyle birlikte yaşanıyorsa, o sınırlar içerisinde ebeveynlerin kuralları geçerlidir ilkesi temelli bir algı vardır. Bu algıdan dolayı çocuk kendi vücudu üzerinde bile bir söz sahibi olduğunu düşünemez ve benlik algısını kaybeder.
Aşırı Kontrol İle Çocuklarınızın Gözünden Nasılsınız?
“Hayatını yaşayamamış olduğunu düşündüren bir etkendir. Ebeveyn her ne kadar çocuğunu dış hayata karşı belki de kendine karşı koruduğunu düşünüyor olsa bile, bu çocuğun ileriki yaşantısında özgüvenini ve benlik algısını tamamen yok eden bir durumdur.
Çocuk büyüyüp yetişkin bir birey olduğunda kendine olan güvenini kaybetmiş, sosyal yaşantısı çökmüş, toplumsal ve psikolojik sorunlarıyla başa çıkamaz bir halde kalıyor.”
Ayrıca baskılanmış çocuklar, kendilerini o baskılardan kurtarmak adına yalanlara sığınıp kaçamak yapmak isteyebiliyorlar ve bu yalanlar sebebiyle de kendilerini suçlayıp dünyanın en kötü insanı olarak algılayabiliyorlar.
Baskıcı ve kontrolcü ailelerin çoğunun da bu baskıyı görmüş olmalarından dolayı baskıcı ve kontrolcü davrandıkları düşünülüyor. Baskı görerek büyümüş ebeveyn en doğru çocuk yetiştirme tarzının baskılayarak ve kontrol altında tutarak yetiştirme tarzı olduğunu benimsiyor ve bu baskının evrelerini arttırarak ilerliyor.
Gerekiyorsa onu herhangi bir şeyle, eşyayla veya çocuk için değerli olan maddelerle tehdit ederek ve hatta duygu sömürgesine kadar evrilerek istediğini yaptırıyor. Çocuğun mutluluğu veyahut isteyip istememesi bu evrede hiçbir şekilde fark etmiyor. Ebeveyn istediğini yaptırmanın zaferiyle mest oluyor ve çocuk kendisine olan inancını kaybetmeye başlıyor.
Aileler Çocuklarını Dışarıdaki Hayatına Hazırlamalı
Çoğu zaman ailenin çocuğu dışarıdaki hayata hazırlamak yerine, kısıtlayarak baskılayarak güvence altında tuttuğunu sanması. Çocuğun sosyal hayatını bitirmesi ve çocuğun ileriki yaşamında bulunduğu sosyal ortama adapte olamaması şeklinde dışarıya vuruyor.
Ebeveynler çocuklarını kısıtlayarak onları güvende tuttuğunu sanıyorlar fakat onları ileri de daha büyük hatalar yapmaya itiyorlar. Bu durum da ebeveyn ile çocuk arasındaki iletişimi ve güveni sıfıra indirgiyor. Bunun sonucunda aile ile çocuk arasında inatlaşma, tartışma ve güven problemleri baş göstermeye başlıyor.
Aile ister haklı olsun ister haksız; bu baskıyla ve aşırı kontrolcü tavrıyla çocuğa dünyayı dar eder. Bu baskı 1 kelimede olabilir milyon tane eylem de, bu baskıya rağmen başarılı ama sorunlu çocuk yetiştirmek yerine kendi öz benliğini bilen, sosyal yaşamı kaliteli bireyler yetiştirmeliyiz.
