Tırnaklar vücudumuzun hem estetik yönden hem de işlevleri bakımından büyük önem taşır. Tırnaklarımız olmasaydı parmak uçlarının çevresini koruyan yumuşak dokular zarar görürdü. El ve ayak tırnaklarımız olmasaydı daha fazla virüs ve bakterilere maruz kalır, daha sık hastalanırdık. Ama tırnak bakımına önem verilmezse vücudumuzun enfeksiyonlara yakalanma riski daha da artardı.

Çocuklarda tırnak yeme hastalığının arkasında birçok sebep vardır. Bu sebepler arasında psikolojik nedenler ağır basar. Küçük yaşlarda çocuklarda çok rastlanan tırnak yemeye alışan çocuk, önlem alınmazsa ileriki yaşlarda da devam eder. Duygularını ifade edemeyen çocuklar kendilerine göre savunma mekanizmaları oluştururlar. Bu savunma mekanizmalarından biri de tırnak yeme ile ortaya çıkabilir. Ayrıca anne babalarından ve çevresinden baskı gören ve gerginlik yaşayan çocuklar da tırnak yemeye başlayabilir.

Çocuklarda Tırnak Yeme Hastalığının Sebepleri Nelerdir?

Çocuklarda tırnak yeme hastalığı beşinci aydan parmak emme alışkanlığı ile başlar. Öğrenilmiş davranışlar, genetik faktörler ve psikolojik etmenler olmak üzere olayının arkasında birçok neden vardır. Bu nedenler, çocuğun yaşı ve sosyal yaşantısına göre değişiklik gösterir. Genel olarak nedenler;

• Yalnızlık ve korku,
• Dikkat eksikliği,
• Heyecan ve öfke,
• Özgüven eksikliği olabilir,

Tırnak yemeye sebep olan durumları da dönemlere değerlendirmek daha yaralı olacaktır

Okul Öncesi Çocuklarda Tırnak Yemenin Başlıca Sebepleri;

• Kardeşi kıskanma,
• Otoriter ve titiz anne- baba tutumu,
• Medya içerisinde yer alan şiddet,
• Ebeveynden ayrılma korkusu,
• Güven eksikliği,
• Anne- babanın çocuğuna olan ilgisizliği, kaynaklı olabilir.

Okul Dönemindeki Çocuklarda Tırnak Yemenin Başlıca Sebepleri;

• Sınav kaygısı ve öğretmen korkusu,
• Okul fobisi ve akademik başarısızlık,
• Öğrenme güçlüğü ve dikkat eksikliğinden kaynaklanabilir.

Ayrıca çocuklar, gözlem yoluyla birçok davranışı taklit edebildikleri için, çevresinde tırnak yiyen birileri varsa onları da taklit edebilmektedirler.

Çocukta Tırnak Yeme Problemi Nasıl Çözülebilir?

Tırnak yeme problemini çözmede anne ve babalara pek çok görevler düşmektedir. Zamanında çözülemeyen problemlerin çözümü daha sonra daha da zorlaşmaktadır. Ailelerin yaptığı en büyük hatalardan biri, çocuk bu hareketi yaptığında onu sert bir dille uyarmaktır. Anne ve babasının, yakın çevresinin ilgisini çekmek isteyen çocuk; bunun karşılığında sert tepki gördüğü zaman tırnak yeme hareketine daha sık başvurabilir.

İlk zamanlarda, çocuğun bu davranışı görmezden gelinmeli, çocuğun tepkisi çekilmemelidir. Çocuğun tırnak yemeye sebep olan davranışları gözlemlenmelidir. Sebepler bilinirse davranışı önlemek daha kolay olacaktır.

Örneğin çocuk televizyon izlerken tırnaklarını yiyorsa, izlediği programlar çözüm için ailelere ipucu olacaktır. Tırnak yemenin bir diğer nedeni de ilgi eksikliğidir. Aileler çocuklarına daha fazla ilgi gösteriyorsa çözüme daha kolay ulaşılabilir. Bu davranışta azalmalar olabilir.

Tırnak yeme alışkanlığı başladığında, çocuklar başka etkinliklere yönlendirilmelidir. Bu etkinliklere örnek olarak puzzle, resim yapma, boyama gösterilebilir. Yapılan aktiviteler çocuğun hem tırnak yemesine mani olacak, hem de el becerilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Çocuk endişeli bir özelliğe sahipse çocukla konuşulmalıdır. Eğer çocuk bu alışkanlığı bırakmaya çalışıp da bırakamıyorsa ona yardımcı ve destek olunmalıdır. Çocuğunuzun bu davranışı bırakma konusunda asla pes etmeyin ve desteğinizi sürdürmeye devam edin. Çocuğu asla cezalandırmayın.

Tırnak Yemeyi Durdurma Stratejileri

Çocuğunuzun tırnak yemesini bırakması için uygulayabileceğiniz pek çok stratejiler vardır. Uygulayacağınız stratejiler konusunda geç kalmayın. Her rahatsızlıkta olduğu gibi, tırnak yeme konusunda da erken hareket etmek önemlidir.

Çocuğunuzun artık tırnak yemekten elleri yara bere olmuşsa biraz geç kalmış olabilirsiniz. Ama kesinlikle pes etmeyin. Onu, aktif olabileceği; müzik, spor, resim, kitap okuma gibi değişik etkinliklere yönlendirin. Ayrıca bu davranışı engellemenin birkaç stratejisi vardır. Bunları uygulayın.

• Tırnak yeme yerine çocuğunuzun ağzına koyabileceği sağlıklı bir şeyler bulun. Bunlar atıştırmalık çerez olabileceği gibi salatalık ve havuç türü sebze ve meyveler olabilir.
• Eliyle yapabileceği stres topları, oyun hamurları, el işi ürünleri vererek ilgisini başka yöne çekin ve ona odaklanmasını sağlayın.
• Çocuğun tırnaklarını Günlük olarak kesin ve tırnak törpüsü ile törpüleyin.
• Aşırıya kaçmamak şartıyla ödül sistemi oluşturun. Çocuk bu davranışı yapmadığında onu ödüllendirin. Bu ödül oyuncak olabileceği gibi, gezi, lunapark gibi onun sevdiği bir şeyi yapmak da olabilir.
• Tırnak yemenin zararlarını doğal yollardan çocuğa anlatın. Gözle görülebilen mikropları göstererek sağlığını olumsuz etkileyeceğini ona gösterin.
• Erkek çocuklar için uygun olmasa da, kız çocukları için manikür yaptırabilir, acı oje sürebilirsiniz.
• Tüm bu çabalara rağmen hala tırnak yeme alışkanlığı devam ediyorsa, bilişsel ve davranışsal terapilerle tırnak yeme hastalığı tedavi edilebilir.

Okul Döneminde Neden Daha Fazla Tırnak Yeme Görülür?

Çocuklarda tırnak yeme olayı okul çağında daha fazla görülür. Bunun sebepleri arasında çeşitli etkenler yatmaktadır. İlk kez ailesinden ayrılarak farklı bir ortama giren çocuk, uymak zorunda olduğu kurallar nedeniyle baskı hissedip tırnak yiyebilir. Ayrıca okulda başarılı ve örnek gösterilen öğrenciler bu rolün altından kalkamayarak tırnaklarını yiyebilir. Bunların dışında;

• Çocukların kendilerine güven duymamaları,
• Okul ya da öğretmen ile ilgili yaşamış oldukları sorunlar,
• Başarısız olma korkusu,
• Öğrenme güçlüğü ve dikkat eksikliğinden kaynaklanan eğitim sorunları,
• Arkadaşlarla sağlıklı iletişim kuramama, sayılabilir.

Sonuç olarak, çocuklarda tırnak yeme hastalığı ihmal edilecek bir durum değildir. Zamanında önlem alınmadığı takdirde hem çocuğun beden sağlığını, hem de ruh sağlığını olumsuz etkileyecektir. Tedavide asla baskı ve zor kullanmamalı, çocuğa bu hastalıktan kurtulma noktasında yardımcı olunmalıdır.